(مصاحبه‌ام با روزنامه آسیا پیرامون انتشار کتاب ”علم اقتصاد؛ قدم اول” - منتشر شده در روز دوشنبه، 6 مرداد 1393)
چرا
باید اقتصاد خواند؟
گفتگو با ابوالفضل حاجی
زادگان مترجم
جواد لگزیان
فرمولهای پیچیده و نمودارهای درهم
تنیده شاید بسیاری را از آموختن درباره علم اقتصاد بهراساند اما کتاب امروز گامی است
در راه آشتی و شناخت این دانش ضروری و کارامد و البته آگاهی بخش.برای آشنایی با دانش
اقتصاد و دیدگاه اقتصاددانان بزرگ مانند آدام اسمیت، کارل مارکس، جان مینارد کینز و میلتون فریدمن کتاب علم اقتصاد از مجموعه
خواندنی قدم اول را بخوانید.“علم اقتصاد؛ قدم اول”از مجموعه قدم اول که به همت نشر
شیرازه و انتشارات پردیس دانش منتشر میشود با توضیحاتی ساده و تصاویری جالب آمده است
تا دریابیم آیا براستی اقتصاد علم محسوب میشود و امکانات آن چه کمکی به بهتر شدن زندگی ما می کند.کتاب
«علم اقتصاد؛ قدم اول» نوشته دیوید اورل با طراحی بورین وان لون با ترجمه ابوالفضل حاجی‌زادگان
از سوی انتشارات پردیس دانش با قیمت ۷ هزار و ۵۰۰ تومان در ۱۷۶ صفحه منتشر شده است.به بهانه
چاپ این کتاب گفتگویی داشتیم با ابوالفضل حاجی‌زادگان نویسنده این کتاب:
۱- چرا این کتاب را برای ترجمه
انتخاب کردید؟
مایلم
این سوال را در دو وجه پاسخ دهم؛ ابتدا چرایی انتخاب موضوع اقتصاد، و سپس چرایی
انتخاب این کتاب. اصلی‌ترین دلیل پرداختنم به ترجمه کتابی با موضوع معرفی علم
اقتصاد، رویدادها و تحولات سیاسی و اقتصادی سال‌های اخیر بوده است. به‌نظرم طی ده
سال اخیر، چه در عالم واقع و چه در سطح افکار عمومی، اقتصاد نقش تاثیرگذارتری را
به خود گرفته است. این اتفاق هم می‌تواند پیامدهای مثبتی در پی داشته باشد و هم
پیامدهایی منفی به بار آورد. یکی از نگرانی‌های شخصی‌ام این است که ناشناخته بودن
اصول و مفاهیم اقتصادی برای عموم مردم، شرایط را برای عملکرد فرصت‌طلبانه فراهم
کند؛ بدین معنی که جریان‌های مختلف با توجه به دانش عمومی نسبتا پایین جامعه نسبت
به مفاهیم اقتصادی، بتوانند با طرح شعارهای اقتصادی عوامفریبانه، اعتماد مردم را جلب کنند. حالا این عوامفریبی
می‌تواند در یک دوره‌ای با عنوان تحقق عدالت اجتماعی بروز پیدا کند و در دوره‌ای دیگر
با عنوان رسیدن به اقتصاد آزاد. از این رو ترجمه کتابی که با زبانی ساده و به دور از
تکلف، مخاطب را با مفاهیم و مبانی علم اقتصاد آشنا کند را اقدامی ضروری و مفید
دانستم.اما علت آنکه به‌طور خاص این کتاب را برای ترجمه انتخاب کردم به رویکرد
منصفانه حاکم بر متن در نقد مکاتب و شخصیت‌های مهم اقتصادی بازمی‌گردد. یکی دیگر
از ویژگی‌های حایز اهمیت کتاب، پرداختن به زمینه‌های جامعه‌شناختی و سیاسی ای است
که منجر به بروز تحولات مختلف در مسیر علم اقتصاد شده است.
۲. یک تعریف از علم اقتصاد به ما
بدهید؟
دربین
تعاریف مختلفی که از علم اقتصاد شده است به‌نظرم آلفرد مارشال تعریف دقیق‌تری
ارایه داده است: «اقتصاد از یک جنبه مطالعه ثروت است و از جنبه مهم دیگر، بخشی از
مطالعه خود انسان است.»
۳. لطفا اصلی‌ترین نکته از مطالب
کتاب را برای خوانندگان ما بگویید.
به‌نظرم
مهمترین نکته‌ای که در کتاب به‌طور ضمنی و البته مستمر به آن پرداخته شده است،
تفاوتهای ماهوی علم اقتصاد – به‌عنوان شاخه‌ای از علوم اجتماعی – با علوم طبیعی است. روایت کتاب از شکل‌گیری
و تحولات علم اقتصاد، در واقع روایت تلاش‌های نافرجام پوزیتیویستها برای رسیدن به الگوهای
ثابت و تعمیم‌پذیر اقتصادی است. به بیان دیگر، تاریخ اقتصاد، بهترین گواه برای این
مدعاست که نادیده گرفتن نقش عوامل انسانی و اجتماعی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی،
همواره منجر به اتفاقات پیش‌ببنی نشده خواهد شد.
۴. با این اوصاف، آیا اقتصاد علم
محسوب میشود؟
البته
موافقت یا مخالفت با داشتن تلقی علمی از اقتصاد را باید در قاب بزرگتری دید و آن
موافقت‌ها و مخالفت‌هایی است که در قبال تلقی علمی از تمامی شاخه‌های علوم اجتماعی
مطرح می‌شوند. پرداختن به دلایل مختلفی که در رابطه با این مساله مطرح شده‌اند
خارج از حوصله این گفتگو است. اما اگر بخواهم با توجه به مطالب کتاب، پاسخ کوتاهی
به سوالتان بدهم باید بگویم دانش اقتصاد در صورتی می‌تواند ادعای علم بودن داشته
باشد که قرایت‌های پوزیتیویستی‌اش را به‌طور جدی مورد بازخوانی انتقادی قرار دهد.
البته این حرکتی است که کم و بیش طی دهه‌های اخیر در حال انجام می‌باشد؛ و به این
اعتبار می‌توان گفت اقتصاد دارد در مسیر علم شدن حرکت می‌کند.
۵- به نظر شما مطالعه کتاب هایی
درباره علم اقتصاد و مشخصا این کتاب چه تاثیری در زندگی روزمره ما میگذارد؟
خواندن
چنین کتابهایی می‌تواند قدرت تحلیل مخاطبان را در مواجهه با اخبار و رویدادهای
اقتصادی پیرامونشان ارتقا دهد. همچنین افرادی که دارای تحصیلات دانشگاهی هستند با
خواندن چنین کتابهایی می‌توانند نگرش جامع‌تر و دقیق‌تری نسبت به علم اقتصاد پیدا
کنند.
6- و حرف آخر شما
از شما
بابت معرفی کتاب بسیار سپاسگزارم. امیدوارم مطابق انتظارم، مخاطبان این کتاب
ارتباط خوبی با آن برقرار کنند و همچنین من را از نقدهای احتمالی‌شان نسبت به کتاب
بهره‌مند سازند.
No comments:
Post a Comment